Τα Αναρχικά του Τόλη Νικηφόρου (1979)

ένα παιδί

με το πρόσωπο κολλημένο στο τζάμι
κοιτάζω εκστατικά
πίσω απ' τις στάλες της βροχής
ένα πολύχρωμο κόσμο

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
με τις τσέπες γεμάτες μπίλιες
μέσα στο χειμώνα
ένα παιδί με δακρυσμένα μάτια
για το γατάκι του που πέθανε
για το λουλούδι που μαράθηκε
για όσους έφυγαν χωρίς επιστροφή
κρύβω μέσα μου ένα παιδί
με τρύπιο παλτό
που λαχταράει τα ζεστά κάστανα
την γειτονιά και τους φίλους
την άνοιξη που θάρθει

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
που δεν δέχεται
πως μπορώ να γελάω
όταν την ίδια στιγμή κάποιος κλαίει

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
απαρηγόρητο
που θάθελε να φτιάξει τη ζωή
στα μέτρα της καρδιάς του

τραγούδι επιτάφιο κι επαναστατικό

γεννήθηκε ισπανός
αν έχει η φλόγα εθνικότητα

ήταν ένας απλός εργάτης
που έζησε σε τρώγλες
σε τρύπες τοίχων
και πίσω από οδοφράγματα

δεν έμαθε πολλά
να μιλάει μοναχά με τον ήλιο
να μην φοβάται τα ερείπια
έτσι να χτίζει καλύτερα

γκρέμισε τον αρχιεπίσκοπο της σαραγκόσα
ο βίαιος
πυρπόλησε τις μητροπόλεις
ο κακοποιός
χτύπησε τον βασιλιά και τις τράπεζες
ο ληστής
περιπλανήθηκε στη νότια αμερική
ο αλήτης
τέσσερα κράτη τον καταδίκασαν σε θάνατο
όμως αυτός
είχε όλα τα κράτη καταδικάσει
όλες τις κυβερνήσεις
κλαίγοντας και γελώντας σαν παιδί
μπροστά στην οδύνη του ανθρώπου

στην ισπανία γύρισε
να πολεμήσει για την επανάσταση
να καταχτήσει τη ζωή και το μέλλον
γνωρίζοντας πως θάνατος δεν υπάρχει

σκοτώθηκε στη μαδρίτη
μπροστά στην υποδειγματική φυλακή
για να μην υπάρχουν φυλακισμένοι στον κόσμο

ο μπουεναβεντούρα ντουρρούτι
σαν φλόγα καυτή
άναψε πολλές καρδιές

πένθος

πενθώ
για κείνους που πεθαίνουν σε τέσσερις τοίχους
για κείνους που ξεχάσανε
κι εκείνους που συμβιβαστήκαν

πενθώ
για τα παιδιά που εξαργυρώνουν
το ρούχο της νιότης
για τους βασανιστές και τους ηγεμόνες
όσους καταδιώκουν τη δική τους ελπίδα

πενθώ
για τις γυναίκες που δίνουν μόνον ηδονή
μέσα στη νύχτα που μακραίνει
χωρίς να θαμποφέγγει χάραμα

πενθώ ακόμα
για την ανώφελη θυσία των επιγόνων της φωτιάς
για τις θλιμμένες μέρες των δειλών
το θανάσιμο τίμημα της ήρεμης ζωής

η μουσική των ονομάτων

διαβάζω ονόματα ένα ένα
φεντερίκα μοντσένι
ελ καμπεσίνο
μιγκέλ ντε ουναμούνο
κι ύστερα
τζων κόρνφορντ
άγγλος φοιτητής πρώτος στο μέτωπο
πιέρ - εργάτης
τζιάκομο - αγρότης
αλέξανδρος - ποιητής
άγνωστος ή ανώνυμος
σκοτώθηκε
σκοτώθηκε
σκοτώθηκε εικοσιδύο χρονώ

διαβάζω φράσεις σαν διάττοντες
οι διεθνείς ταξιαρχίες στη μάχη
από πενήντα ώρες τρέξανε
αλληλεγγύη των λαών

τόση ζωή μέσα στα μνήματα
τόση φωτιά πάνω στα μάρμαρα
τόση δίψα
τόσο μεγάλο το κοιμητήριο της ισπανίας

ερωτικό

τα σκέλια σου ορίζουνε το χάος
στην κορυφή τους ξέπλεκα μαλλιά
οι νεφελοειδείς και οι γαλαξίες

πάρε με σίφουνα και καταπόντισέ με
να σπάσει του κορμιού μου το κατάρτι
ηδονικά να πλανηθώ στην άβυσσο της τίγρης
στα σπλάχνα μου να κρύβω
δημιουργία και θάνατο
συνείδηση και γνώση και κενό
στην αιώνια να βυθίζομαι καταπαχτή
και πάλι ν' αναδύομαι στο φως
ανάμεσα στο γίγνεσθαι και στην απώλεια
να ταλαντεύομαι

γράφω την τροχιά μου
τις μυστικές θύρες σου παραβιάζοντας, άπειρο
τ' απόκρυφά σου καταχτώντας και χάνοντας
να κερδίσω το φως
και πάλι να γυρίσω στο σκοτάδι
ποτέ μην αρχίζοντας
ποτέ μην τελειώνοντας
πάνω στην άσφαλτο και το μπετόν
ανασαίνοντας καυσαέρια
πίνοντας μαζούτ
με την ακλόνητη βεβαιότητα μιας πικροδάφνης
γεννιέται ταξίδι η αγάπη μου

τα μάτια της ήλιοι πυραχτωμένοι
το μέτωπό της βαθύ γαλάζιο που φωτίζεται
από μυριάδες άστρα συλλογισμών
όπου χαράζουν την τροχιά τους φωσφορίζοντας
διάττοντες
τα χέρια της χάδι αιωνιότητας
η ύπαρξη, η μετατροπή, η αναγέννηση

το ποτάμι

πορτοκαλιές όχθες
κιτρινισμένα φύλλα π' αγγίζουν το νερό

αυτό το ποτάμι
που φιδοσέρνεται στον κάμπο
είναι η ζωή μου

ήρεμο κι αργό
ένα βουβό πάθος
πυρετός για τη θάλασσα
μια λαχτάρα για τα ψηλώματα που άφησε για πάντα

διαφήμιση

σε περιοδικά και εφημερίδες
στις αφίσες του τοίχου
σε τετράγωνες οθόνες
μόνιμο το χαμόγελό σου
καθώς εξαργυρώνεις τη σαγήνη σου
προαιώνιο θηλυκό
ηγερία της κατανάλωσης
εφιάλτη της γενιάς σου
ανίδεο και συ εμπόρευμα

προσευχή δυτικόφρονος

και δώσε μου σήμερα
ροπαλοφόρε μου αφέντη
την ευτυχία του ζεστού περιστρόφου
μιας κόκα κόλα τη δροσιά
ν' αλλάζω αυτοκίνητο κάθε έξι μήνες
να αποκτήσω ψυγείο κελβινέιτορ
αυτόματο σκουπιδοφάγο
την προστασία της σαβάκ, της ντίνα, της εσά
να γίνω πάνω απ' όλα
υπάλληλος μιας πολυεθνικής σου
προοδευτικής και κερδοφόρας
άλλο δεν θέλω

εγώ
θα δώσω βάσεις και διευκολύνσεις
θα είμαι εχθρός για τους εχθρούς σου
θ' ανακατεύω λέξεις ξενικές στην ομιλία μου
θα τραγουδήσω τα τραγούδια σου

θα γίνω μια ακόρεστη αγορά
θα ζήσω με την αγωνία του χρήματος
θα βλέπω τη μοναδική διάσταση στα πράγματα

παράκληση και προσφορά μου

«σαβάκ» = SAVAK (Σαζμανέ Αμνιγιάτ Βα Ετελαατε Κεσβάρ): μυστική υπηρεσία του Ιράν που ιδρύθηκε το 1957 με τη βοήθεια της CIA ως Οργάνωση Κρατικής Ασφάλειας και Πληροφοριών με στόχο την εξουδετέρωση (έως εξολόθρευση) των πολιτικών αντιπάλων του τότε Σάχη της Περσίας.

«ντίνα» = DINA: η πολιτική αστυνομία της αιμοσταγούς χούντας (1973-1990) του Πινοσέτ που το 1973 με την υποστήριξη των ΗΠΑ ανέτρεψε με στρατιωτικό πραξικόπημα τον εκλεγμένο πρόεδρο της Χιλής, Σαλβαντόρ Αλιέντε, ο οποίος ένα μήνα νωρίτερα τον είχε διορίσει αρχηγό στρατού.

ένας κοινός άνθρωπος

φόρεσε τη γραβάτα
το λευκό του πουκάμισο
τα γυαλισμένα του παπούτσια
το πρόσωπο που αρμόζει στην περίσταση
και λύγισε τη μέση

κάθε άνθρωπος το έχει κάνει αυτό
κάθε άνθρωπος έχει ξεχάσει
μόνιμα το ξεχνάει
να ψάξει μέσα του
φοβάται μην ανακαλύψει
ένα μικρό αναρχικό να κρύβεται και να του γνέφει

και τι θα γίνει τότε
η ακριβέστατα ρυθμισμένη του ζωή

ο μέγας κίνδυνος

εδώ ενεδρεύει ο μέγας κίνδυνος
πίσω από περίτεχνα μωσαϊκά
σε φώτα εκτυφλωτικά και χρώματα
κάτω από εξαίσιες τοιχογραφίες
μέσα σε πανδαισία αρωμάτων
στην κακότυχη αυλή των εμπόρων

εδώ ενεδρεύει ο μέγας κίνδυνος
όχι ασφαλώς γιατί οι φρουροί
δεν πράττουν το καθήκον τους στο ακέραιο
απρόσβλητα είναι τα τείχη
οι πύλες μέρα νύχτα κλειστές
τέλεια ρυθμισμένοι οι μηχανισμοί

εδώ ενεδρεύει ο μέγας κίνδυνος
στις σπίθες από την πυρά των βιβλίων
που κάψαν οι υποτακτικοί
όταν τους είπαν
πως αναρχία σημαίνει χάος κι έγκλημα
καταστροφή των ιερών και των οσίων

στην κακότυχη αυλή των εμπόρων
ενεδρεύει ο μέγας κίνδυνος
ο μέγας κίνδυνος των οραμάτων

επενδύσεις

χρόνια ολόκληρα δουλειάς
χρόνια μεγάλης προσμονής
είκοσι χρόνια

σε μια μακρινή γειτονιά
ένα σπίτι
τοίχοι γεμάτοι βιβλία
πάτωμα γεμάτο παιχνίδια
μπαλκόνια γεμάτα λουλούδια
παράθυρα γεμάτα φως

ένα σπίτι
πλημμυρισμένο παιδιά
απ' το ορφανοτροφείο και το άσυλο
μελαγχολικά μάτια
που αύριο θα γελάσουν
τα παιδιά μας

είμαστε πλούσιοι τώρα
είναι δικό μας
το μέλλον του κόσμου

η επανάσταση

η επανάσταση δεν έχει αρχή και τέλος
γεννιέται και πεθαίνει κάθε στιγμή
η επανάσταση κυνηγάει τη χίμαιρα
είναι ένα ποίημα με όπλο
μια μήτρα γεμάτη σπέρμα
ένας έρωτας της αρμονίας τού γίγνεσθαι
κι ακόμα είναι
ψωμί για τα παιδιά του κόσμου

η επανάσταση αγναντεύει το άπειρο

από τη συλλογή "Τα αναρχικά" 1979